Na tej platformie możesz przeczytać wszystkie treści z aktualnego, oraz archiwalnych numerów BudujemyDom
Produkty polecane dla domu energooszczędnego
Akumulatory ciepła DOMUSA BT DUO / BT DUO ME
Zbiorniki BT DUO mają pojemność od 150 do 1000 l. Głównym zadaniem buforów jest przejęcie chwilowego nadmiaru energii kotła na paliwo stałe i utrzymanie jego pracy w najwyższym momencie sprawności spalania. Bufor magazynuje ciepło i przekazuje je do układu grzewczego już po wystygnięciu kotła. Zbiorniki akumulacyjne obniżają również liczbę uruchomień kotłów peletowych ograniczając koszty eksploatacji i zużycia palników oraz energii. Konstrukcja BT DUO zapewnia priorytet produkcji ciepłej wody użytkowej i ułatwi sterowanie systemem grzewczym.
ALBA VERDELINE - baterie oszczędzające wodę
Ekologia w łazience dotyczy przede wszystkim codziennego oszczędzania wody i energii. Mając to na uwadze, należy starannie dobierać wyposażenie. W aranżacji wykorzystano modele baterii z serii Alba VerdeLine marki Ferro.
AUSTROTHERM EPS FASSADA PREMIUM REFLEX
Produkt Austrotherm EPS FASSADA PREMIUM REFLEX stosowany jest przez profesjonalistów do izolacji budynków pasywnych oraz miejsc, gdzie należy użyć cieńszej warstwy ocieplenia. Specjalnie opracowana formuła powłoki REFLEX ułatwia bezpieczny montaż i zapewnia dobrą przyczepność kolejnych warstw systemu ETICS, nie obniżając przy tym walorów termicznych ocieplenia. Bazę produktu stanowią cenione przez inwestorów płyty szarego styropianu Austrotherm EPS FASSADA PREMIUM. Płaszczyzna czołowa płyt została pokryta białą powłoką ochronną REFLEX, która zapewnia bezpieczeństwo i pozytywnie wpływa na trwałość całego systemu ETICS.
Dachówka KAPSTADT w wersji DURATOP PRO
Płaska forma, wyróżniająca estetyka i doskonała funkcjonalność to cechy, dzięki którym dachówka KAPSTADT DURATOP PRO marki CREATON stanowi doskonały wybór dla inwestorów szukających na dach swojego domu nowoczesnych, trwałych i energooszczędnych rozwiązań.
Warunki Techniczne 2021
Nowe warunki techniczne 2021 - obowiązkowy wysoki standard
Jeszcze cieplejsze ściany, drzwi i okna - to rzeczy dość oczywiste w nowej wersji rozporządzenia w sprawie warunków technicznych. Ale tak naprawdę najważniejsza i najtrudniejsza do spełnienia ich część to obniżenie dopuszczalnego zużycia energii pierwotnej (EP). Bez wentylacji z rekuperatorem albo wykorzystania energii odnawialnej zmieszczenie się w nowych limitach jest skrajnie trudne.
14,90 zł
tylko teraz!
Fundamenty
Na solidnych podstawach
Bez dobrze wykonanych fundamentów nie ma co myśleć o wznoszeniu reszty domu. Jego solidność i stabilność jest więc priorytetem. Jednak to na ile dobrze będzie zabezpieczony przed ucieczką ciepła też jest bardzo ważne. Tym bardziej, że później poprawienie jego izolacyjności jest bardzo trudne. Dlatego warto wybierać rozwiązania sprzyjające oszczędzaniu energii, takie jak płyta fundamentowa.
Ściany
Największe przegrody
W kwestii ścian zewnętrznych nowe Warunki Techniczne nie wprowadzają rewolucji. Zmiana dopuszczalnego współczynnika U z 0,23 do 0,20 W/(m2·K) to niezbyt wiele, dlatego sposób ich wznoszenia pozostaje bez zmian. Jednak izolacyjność cieplna to nie jedyna ważna cecha ścian energooszczędnego domu.
Ceramika poryzowana
Znacznie cieplejsza wersja cegły
Ceramika poryzowana nie jest już nowością na rynku. Przeciwnie - ma bardzo mocną pozycję i w statystykach sprzedaży wyraźnie wyprzedza tradycyjne pustaki i cegły. I nic dziwnego, bo poryzowane pustaki są wyraźnie cieplejsze i lżejsze, a zachowują zalety naturalnego surowca jakim jest glina.
Beton komórkowy
Beton lekki i ciepły
Beton komórkowy ma wyjątkową strukturę. Maleńkie pory z zamkniętym w środku powietrzem powodują, że jest kilka razy lżejszy od zwykłego betonu i co najważniejsze - ma bez porównania lepszą od niego izolacyjność cieplną. Jeśli dodać do tego łatwość obróbki i niewygórowaną cenę, to zrozumiemy dlaczego jest aż tak popularny.
Styropian
Mostki termiczne - jak ich uniknąć?
Od ściany albo podłogi ciągnie zimnem? W tym miejscu może dochodzić do niekontrolowanej i zwiększonej ucieczki ciepła. Takie miejsca to tzw. mostki termiczne. Ich powstawanie - mimo coraz lepszych technologii i wagi przykładanej do termoizolacji - wcale nie jest rzadkie. W każdym domu będą miejsca, które będą przepuszczać więcej ciepła na zewnątrz. Stawką jest jednak, o ile więcej. A na to mamy wpływ i warto tu właśnie dołożyć wszelkich starań.
Ocieplenie do każdego miejsca w budynku
Styropian to uniwersalny materiał. Izoluje się nim nie tylko ściany ale także fundamenty, podłogi i dachy płaskie. Ponadto w stropach służy jako izolacja akustyczna. Wszystko dlatego, że łączy bardzo dobre parametry cieplne z umiarkowaną ceną, łatwością układania, wytrzymałością i odpornością na wilgoć. Wytrzyma kilkadziesiąt lat, pod warunkiem, że wykonawcy nie popełnią podstawowych błędów.
Ocieplenie domu energooszczędnego
Dom energooszczędny, jak sama nazwa wskazuje, to dom, który charakteryzuje się bardzo niskim zapotrzebowaniem na energię, co przekłada się na oszczędności kosztów eksploatacji oraz ochronę środowiska. Do jego budowy wykorzystuje się technologie i materiały, które pozwalają na uzyskanie odpowiedniej klasy energooszczędności, zgodnie z obowiązującymi warunkami technicznymi, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Wymagania określone w tym rozporządzeniu, obowiązujące od początku 2021 roku są bardzo restrykcyjne i obligują uczestników procesu budowlanego do tego, by wszystkie nowo budowane budynki były energooszczędne.
Prawidłowa izolacja domu energooszczędnego
Nowowznoszone budynki, z prawidłowo zaprojektowaną i wykonaną termoizolacją ze styropianu, często można obecnie klasyfikować jako budynki energooszczędne. Sprzyja temu między innymi coraz większa świadomość użytkowników w zakresie korzyści finansowych z inwestowania w wysokiej jakości ocieplenie wszystkich przegród budynku.
Dachy
Dach, czyli najcieplejsza przegroda
Zgodnie z przepisami dachy muszą mieć jeszcze niższy współczynnik przenikania ciepła U niż ściany zewnętrzne. Wszystko dlatego, że ciepło ucieka z domu intensywniej ku górze, niż poziomo przez ściany, a tym bardziej ku dołowi przez podłogę. Chociaż należałoby powiedzieć, że próbuje uciekać, gdyż uniemożliwia mu to właśnie prawidłowo dobrana izolacja dachu.
Dachówka ceramiczna KODA - nowość marki CREATON
Dachówka ceramiczna KODA łączy w sobie siłę precyzji i lekkość formy charakterystyczną dla nowoczesnej dachówki zakładkowej wysokiej klasy. Nowość w ofercie marki stanowi efekt poszukiwań przez ekspertów CREATON harmonii pomiędzy ponadczasowym pięknem a perfekcyjną wytrzymałością dachu, zamkniętej w doskonałych proporcjach.
Energooszczędne płyty PIR. Izolacja nakrokwiowa POWERROOF. Izolacja posadzki EUROFLOOR
Płyta POWERROOF - stosowana jest jako izolacja dachów skośnych nad konstrukcją nośną, wykończenie boków płyt na pióro-wpust pozwala uzyskać jednolitą warstwę izolacji zapobiegającą powstawaniu mostków termicznych. Płyta EUROFLOOR - najcieńsza termoizolacja posadzki stosowana w budownictwie mieszkaniowym i przemysłowym.
Izolacja poddasza i ścian zewnętrznych zgodnie z WT 2021 i potrzebami domowników
Standard izolacyjności domów jest coraz wyższy, dzięki temu lepszy komfort z użytkowania ogrzewanych pomieszczeń uzyskiwany jest przy niższym zużyciu energii i paliwa. Jakie materiały wybrać, aby izolacja nie tylko spełniała obowiązujące standardy, ale też właśnie zapewniła nam komfort, oszczędności i bezpieczeństwo? Który materiał najlepiej sprawdzi się na poddaszu, a jakie korzyści przyniesie wełna mineralna wykorzystana do izolacji ścian?
Bezpieczeństwo przeciwpożarowe
Bezpieczeństwo pod skosami
Domy w naszym kraju mają najczęściej dwuspadowe dachy i użytkowe poddasza. A więźba, czyli konstrukcja dachu prawie zawsze wykonana jest wówczas z drewna. A to - jako materiał palny - wymaga zabezpieczenia przed działaniem ognia. Najczęściej tę rolę spełnia odpowiednie ocieplenie i wykończenie. Natomiast pozostawienie odkrytej więźby lub wstawienie kominka lub pieca na poddaszu, chociaż jest możliwe, to wymaga już spełnienia bardzo surowych przepisów.
Podłogi i stropy
Izolacja pod stopami i nad głową
Podłogi na gruncie i stropy pomiędzy pomieszczeniami o różnej temperaturze, np. pomiędzy garażem i sypialnią na poddaszu także wymagają zapewnienia dobrej izolacji. Co ciekawe, nowe Warunki Techniczne 2021 niczego tu nie zmieniają. Ale są sytuacje, w których zdecydowanie warto postarać się o niższą wartość współczynnika U niż wymagają tego przepisy.
Okna fasadowe i dachowe
Ciepłe przegrody z szybami
Okna to też rodzaj przegród zewnętrznych. Jednak są wyjątkowe, bo ich zasadniczą funkcją jest zapewnienie we wnętrzach naturalnego, dziennego światła i po prostu widoku na otoczenie. W związku z tym godzimy się z ich wyraźnie słabszą niż w przypadku ścian izolacyjnością. Jednak nowe Warunki Techniczne wprowadziły tu bardzo dużą zmianę. Zaostrzenie wymagań oznacza w praktyce, że w większości pomieszczeń okna muszą być co najmniej trójszybowe.
Stolarka aluminiowa
Okna to bez wątpienia jeden z najważniejszych elementów wyposażenia domu. Oprócz podstawowych zadań jak otwieranie i zamykanie, powinny spełniać szereg istotnych funkcji: odpowiednia izolacyjność termiczna, ochrona przed czynnikami zewnętrznymi, zapewnienie odpowiedniej ilości światła dziennego, zapewnienie prawidłowej wentylacji, a także izolacji akustycznej. Okna powinny zapewniać poczucie bezpieczeństwa, a także cieszyć nasze oczy swoją estetyką.
Ciepły montaż okien
Dobre okna dobrze zamocowane
Współczesne okna są naprawdę bardzo ciepłe. To co dziś jest standardem wymaganym przez przepisy, czyli współczynnik U do 0,9 W/(m2·K), jeszcze kilka lat temu było poziomem klasy premium. Tym bardziej nie warto marnować ich potencjału zrobionym byle jak, nieszczelnym montażem. Choćby dlatego, że ucieczka ciepła przez mostek cieplny wokół takiego okna może być większa, niż przez samo przeszklenie.
Rolety zewnętrzne
Dodatkowa osłona okien
Rolety zewnętrzne nie tylko przysłaniają światło. Bardzo skutecznie chronią też przed przegrzaniem pomieszczeń w słoneczne letnie dni oraz przed ucieczką ciepła w okresie zimowym. W przypadku dużych okien na nasłonecznionej elewacji powinny być niemal standardowym elementem wyposażenia. Ale ich założenie daje jeszcze inne korzyści, niezależnie od poprawy bilansu energetycznego. Rolety ograniczają bowiem przenikanie hałasu i utrudniają włamanie.
Bramy garażowe i drzwi
Design, funkcjonalność, energooszczędność - nowoczesna inwestycja według KRISPOL
Budowa domu to dla wielu inwestorów jedna z największych inwestycji w życiu. Warto więc by każdy etap budowy był przemyślany i świadomy. Zakup stolarki okienno-drzwiowej o wysokich parametrach cieplnych to dla inwestora znaczna oszczędność w przyszłości. Nie bez znaczenia pozostaje też kwestia designu. Marka KRISPOL oferuje okna, osłony, bramy i drzwi wejściowe bez kompromisów.
Do domu i do garażu
Obecnie współczynnik przenikania ciepła U drzwi zewnętrznych i bram garaży ogrzewanych nie może przekraczać 1,3 W/(m2·K). To znacznie łagodniejsze wymogi niż w przypadku okien. W większości przypadków takie podejście jest rozsądne, chociaż w pewnych sytuacjach zainwestowanie w „cieplejsze” wyroby jest w pełni uzasadnione. Dlatego warto wiedzieć ile ciepła tak naprawdę ucieka z budynku przez te przegrody.
Sterowanie oknami, roletami, drzwiami
Stolarka smart
Okna, drzwi czy rolety dzięki nowoczesnemu systemowi inteligentnych rozwiązań mogą się same uchylać, otwierać lub zamykać w wybranych porach dnia. Elektryczne siłowniki coraz częściej otwierają i zamykają także okna dachowe oraz przesuwne drzwi tarasowe.
Wentylacja
Świeże powietrze bez strat
W domu energooszczędnym wentylacja z rekuperatorem, czyli mechaniczna z odzyskiem ciepła jest od lat praktycznie standardem. Nic w tym dziwnego, bo w takim budynku tradycyjna wersja grawitacyjna mogłaby odpowiadać nawet za połowę wszystkich strat ciepła. Dlatego warto zainwestować w dobry rekuperator oraz fachowo zaprojektowaną i wykonaną instalację. Podstawą jest wiedza ile i gdzie powietrza należy wymienić na świeże.
Nawilżacze i oczyszczacze
Zawsze czyste powietrze
Oddychanie czystym powietrzem to podstawa naszego zdrowia. Jego jakość w pomieszczeniach zależy przede wszystkim od sprawnie działającej wentylacji. Jednak poza wymianą zużytego na świeże z zewnątrz, powietrze może wymagać dodatkowo oczyszczenia i nawilżenia. Zakup oczyszczacza i nawilżacza może nie tylko podnieść komfort mieszkania, ale i szczególnie pomóc osobom cierpiącym na alergię lub astmę.
Kotły
DOMUSA TEKNIK - kotły na biomasę
Firma DOMUSA TEKNIK ma swojej ofercie szeroki asortyment kotłów na biomasę - pelet - o mocy od 10 do 150 kW. Nasze urządzenia uzyskują w procesach certyfikacji najwyższe oceny (5 klasa wg normy EN 303-5) za bardzo wysoką wydajność (nawet do 95%) bezpieczeństwo oraz niską emisję gazów spalinowych.
Najpopularniejsze źródła ciepła
Co łączy gaz ziemny i pelety ze słomy? Chociaż są tak różne, to są to przecież paliwa zasilające kotły. I oba można z powodzeniem wykorzystywać w energooszczędnym domu. Bo chociaż zróżnicowanie wśród kotłów jest ogromne, to można też wyznaczyć ich pewne wspólne cechy i kryteria, którymi warto kierować się przy wyborze. W nowoczesnych domach często będą one bardzo odbiegać od tego do czego jesteśmy przyzwyczajeni.
Ogrzewanie elektryczne pozbawione wad? Sprawdź PEREKO π!
Szukasz nowoczesnego urządzenia, ale obawiasz się w wysokich kosztów związanych z instalacją? Nie daje Ci spokoju perspektywa wymiany drogich podzespołów po krótkim okresie gwarancyjnym? Kocioł indukcyjny PEREKO π jest pozbawiony wad urządzeń o podobnym przeznaczeniu.
Pompy ciepła i sterowanie ogrzewaniem
Darmowe ciepło z natury
Pompy ciepła to idealne urządzenia do ogrzewania energooszczędnych domów. W nowoczesnych budynkach o niskim zapotrzebowaniu na ciepło świetnie sobie radzą i działają z bardzo wysoką sprawnością, czyli w sposób najbardziej ekonomiczny. Ponadto są przyjazne dla środowiska, bo większość energii, którą oddają do pomieszczeń czerpią z otoczenia budynku. Potrafi ą wykorzystywać ciepło zgromadzone w powietrzu, ziemi lub wodzie.
Ogrzewanie domu energooszczędnego - co każdy inwestor powinien wiedzieć?
Od stycznia 2021 r. inwestorzy planujący budowę i modernizację domu muszą sprostać nowym wymaganiom, określonym w Warunkach Technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Nowe wytyczne mają duży wpływ m.in. na wybór systemu grzewczego. Które rozwiązania zapewnią nam energooszczędny i ekologiczny sposób pozyskiwania energii dla domu?
Oszczędności z pompą ciepła są na wyciągnięcie ręki
Pompa ciepła to rozwiązanie nie tylko ekologiczne, ale przede wszystkim ekonomiczne. Jeśli jesteś na etapie wyboru źródła ogrzewania - to czas, by zastanowić się, dlaczego jeszcze w ogóle się zastanawiasz.
Pompy ciepła i ich zalety nad tradycyjnymi źródłami ogrzewania
W roku 2006 jako pierwszy producent w Europie Daikin wprowadził do sprzedaży pompę ciepła powietrze-woda do celów ogrzewania pomieszczeń i podgrzewu ciepłej wody użytkowej. Od tego czasu popularność pomp ciepła stosowanych do obiektów rezydencyjnych wzrosła ogromnie. Obecnie inwestorzy indywidualni chętnie rozważają pompy ciepła jako bezobsługowe, nowoczesne i ekonomiczne źródło ciepła dla swoich domów.
Ogrzewanie podłogowe
Chcesz mieć pełen komfort w łazience? Nie zapomnij o ogrzewaniu podłogowym!
Kiedy zmieniamy wystrój łazienki jest to jedyny dogodny moment żeby dodać elektryczne ogrzewanie podłogowe. Następna okazja może być dopiero za kilkanaście lat. Dlatego zawsze warto dodać ogrzewanie, nawet jeśli będziemy z niego korzystali tyko kilka zimnych miesięcy w roku.
Kermi prezentuje nowe systemy ogrzewania i chłodzenia płaszczyznowego x-net
W każdym budynku i pomieszczeniu znajdują się duże powierzchnie posadzki oraz ścian. Warto je wykorzystać i przystosować w miarę potrzeb do ogrzewania lub chłodzenia przestrzeni użytkowej. Kermi prezentuje optymalnie dopasowany i właściwie zbilansowany zestaw komponentów systemu x-net.
Ogrzewanie podłogowe dla inteligentnego domu z termostatem nVent RAYCHEM SENZ WIFI
Niezależnie od rodzaju systemu ogrzewanie podłogowe musi przede wszystkim działać, kiedy jest potrzebne oraz nie działać kiedy nikogo nie ma w domu. Teoretycznie mamy stały harmonogram tygodnia, który można zaprogramować. Jednak nasze plany zmieniają się dynamicznie, a w sezonie wakacyjnym często podejmujemy spontaniczne decyzje, które błyskawicznie zmieniają nasze plany i w konsekwencji czas spędzony w domu. Potrzebujemy zmienić godziny pracy systemu gdy zamierzamy później wrócić do domu, albo wyłączyć gdy prognoza pogody zapowiada upały. Jeszcze ważniejsza jest kontrola systemu przez aplikację w przypadku domu letniskowego - aby zdalnie załączyć system tylko wtedy, gdy się tam wybieramy.
Z ciepłą podłogą
Ogrzewanie podłogowe jest bardzo popularne w domach o niskim zapotrzebowaniu na energię. Tym bardziej, że świetnie współpracuje z pompami ciepła i kotłami kondensacyjnymi. Jednak przede wszystkim zapewnia bardzo wysoki poziom komfortu - równomierne ogrzanie całego pomieszczenia i wzorcowy pionowy rozkład temperatury.
Kolektory słoneczne
Woda podgrzewana słońcem
Założenie kolektorów słonecznych pozwala przez dużą część roku mieć ciepłą wodę podgrzewaną zupełnie za darmo, albo przynajmniej wstępnie ją podgrzać, co ma niebagatelny wpływ na rachunki. Chociaż w ostatnich latach ustępują popularnością panelom PV, to pod pewnymi względami mają nad nimi przewagę. Przede wszystkim zajmują znacznie mniej miejsca i dają pewną niezależność od infrastruktury.
Panele PV
AS Energy - dystrybutor ekologicznych rozwiązań
Ekologia odmieniana jest dziś przez wszystkie przypadki. Popularność eko- -rozwiązań nie jest wynikiem chwilowej mody, ale przede wszystkim większej świadomości społeczeństwa w temacie dbania o przyrodę. W ten trend wpisała się marka AS Energy, która oferuje szereg produktów dla domu i firmy sprzyjających środowisku naturalnemu.
Dom pasywny z fotowoltaiką jako dom zeroenergetyczny
W małym skrócie - czym jest dom pasywny? Czym różni się dom pasywny od zeroenergetycznego?
Inwestujesz w fotowoltaikę? Wybierz odpowiedni inwerter. Sprawdź, czym się kierować.
Inwestycja w fotowoltaikę? Bardzo dobry pomysł! Jednak, aby przyniósł oczekiwane zyski, musi być dobrze przemyślany. Wydajne moduły to jedno, ale równie istotny jest sprawny inwerter. Jak dobrać go do instalacji PV? Po czym mogę poznać, że spełni on moje oczekiwania? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz poniżej.
Powiedz „nie“ rosnącym cenom prądu
Minęły już czasy, w których rozmawialiśmy o instalacjach fotowoltaicznych jako nowości zdobywającej popularność w Polsce. Fotowoltaika jest obecnie jednym z najgorętszych tematów wśród właścicieli domów jednorodzinnych.
Elementy instalacji PV
Nie tylko panele
Własna mała elektrownia zasilana słońcem przestała być tylko marzeniem. Coraz więcej domów ma panele PV na dachu lub ustawione obok na gruncie. Jednak powinniśmy zdawać sobie sprawę, że panele nie są jedynym istotnym elementem takiego systemu. Dobór pozostałych ma niebagatelny wpływ zarówno na koszty inwestycji, jak i na przyszłe zyski.
Podgrzewacze wody
Ciepła woda nie tylko z kotła
W większości polskich domów ciepłą wodę do mycia, czyli c.w.u., zapewnia kocioł, którego główną funkcją jest ogrzewanie budynku. Co jednak zrobić, jeśli nie chcemy takiego rozwiązania albo planujemy wznieść dom, w którym w ogóle nie będzie tradycyjnej instalacji c.o.? Wtedy warto zainteresować się podgrzewaczami wody.
Baterie
Oszczędzamy wodę pod prysznicem
Zasoby słodkiej wody na naszej planecie kurczą się, równocześnie zaś zwiększa się zapotrzebowanie na nią, wynikające ze wzrostu liczby ludności i stopy życiowej. W ciągu najbliższych dekad tendencja ta będzie wzrastać. Filozofia „zero waste” i ekologiczny styl życia to raczej konieczność niż trend, co nie zmienia faktu, że modny minimalizm, styl industrialny i wciąż popularny styl skandynawski doskonale wpisują się w tę tendencję.
Skąd leci woda?
Kran nad zlewem w kuchni to coś tak oczywistego, że zwykle nie zastanawiamy sie w ogóle nad tym jak działa i jakie ma funkcje. Ale to wszystko do czasu, kiedy okazuje się, że musimy kupić go do nowego domu. Tym bardziej, że obecne modele potrafi ą zaskoczyć mnogością dodatkowych możliwości i nietuzinkowym wyglądem.
Osprzęt elektroinstalacyjny
Zapanować nad prądem
Urządzeń elektrycznych w naszych domach ciągle przybywa. Za tymi zmianami musi nadążyć sposób wykonania instalacji. Przecież dziś już chyba nikt nie wyobraża sobie zaledwie jednego lub dwóch gniazd na pokój. Niezbędnym elementem umożliwiającym korzystanie z prądu jest osprzęt elektroinstalacyjny - gniazda, łączniki, ściemniacze itp. Na tym polu asortyment też jest bez porównania bogatszy i ciekawszy niż kiedyś.